Ý NGHĨA HẠC ĐỒNG TRONG TÍN NGƯỠNG THỜ CÚNG

Trong tín ngưỡng thờ cúng của người dân Việt, bên cạnh đồ thờ bằng đồng như lư hương, bát hương, đôi nến… thì hạc là một con vật được lựa chọn thờ cúng trên bàn thờ. Hạc cùng với các đồ thờ cúng khác tạo thành đồ thờ tam sự, ngũ sự. Đây được xem là một con vật linh thiêng trong tâm linh, vậy ý nghĩa của nó là gì ? Đồ đồng Quang Huy xin giới thiệu một số thông tin sau:

Chi tiết hình ảnh:

• • Hạc là một con vật tượng trưng cho đời sống nông nghiệp của người dân Việt Nam. Bên cạnh đó hạc còn là con vật của đạo giáo. Hình ảnh hạc chầu trên lưng rùa trong nhiều ngôi chùa, miếu…, hạc đứng trên lưng rùa biểu hiện của sự hài hòa giữa trời và đất, giữa hai thái cực âm – dương.
  • Chim hạc trong quan niệm của người dân Việt còn gọi là đại điểu hay nhất phẩm điểu là con chim của vũ trụ, của tầng cao, báo hiệu sự chuyển mùa, đại diện cho thế lực siêu nhiên từ trời cao mang tới.
  • Hạc trong thờ cúng còn là con vật tượng trưng cho sự tinh tuý và thanh cao. Theo truyền thuyết rùa và hạc là đôi bạn rất thân nhau. Rùa tượng trưng cho con vật sống dưới nước, biết bò, hạc tượng trưng cho con vật sống trên cạn, biết bay. Khi trời làm mưa lũ, ngập úng cả một vùng rộng lớn, hạc không thể sống dưới nước nên rùa đã giúp hạc vượt vùng nước ngập úng đến nơi khô ráo. Ngược lại, khi trời hạn hán, rùa đã được hạc giúp đưa đến vùng có nước. Điều này nói lên lòng chung thuỷ và sự tương trợ giúp đỡ nhau trong lúc khó khăn, hoạn nạn giữa những người bạn tốt.
  • Trong hình tượng trang trí, bài trí trên bàn thờ bên  hạc có kích thước lớn, cao với ước mong phát triển của con người; mỏ dài, nhọn như mũi tên của sự vận động; đôi khi nó ngậm ngọc minh châu biểu trưng cho sang quý, hoặc khi ngậm hoa sen thì biểu trưng cho giác ngộ.
  • Trên đầu hạc thường đội đèn nến thể hiện sự tôn thờ ánh sáng chân lý, ánh sáng giác ngộ, xua đi bóng đen đêm tối.
  • Thân hạc hình khum, tượng trưng cho bầu trời, chân cao như chột chống trời.